Đối với bệnh nhân cao huyết áp, việc ổn định chỉ số huyết áp và kiểm soát các cơn tăng huyết áp là điều vô cùng cần thiết. Biết cách sơ cứu tại nhà khi gặp tình huống tăng huyết áp đột ngột có ý nghĩa rất lớn, làm giảm thiểu nguy cơ xảy ra biến chứng nguy hiểm, thậm chí sơ cứu đúng cách giúp cứu sống bệnh nhân. Vậy sơ cứu bệnh nhân cao huyết áp tại nhà như thế nào? Cùng tham khảo những thông tin sau đây để được hướng dẫn chi tiết khi gặp phải tình huống này nhé.
☛ Tìm hiểu trước: Bệnh cao huyết áp!
Mục lục
Khi nào cần sơ cứu người tăng huyết áp?
Bệnh nhân cần được cấp cứu ngay khi xuất hiện các cơn tăng huyết áp khẩn cấp hoặc tăng huyết áp cấp cứu. Điều này xảy ra khi chỉ số huyết áp của bạn tăng cao kịch phát (huyết áp tâm thu >= 180mmHg và/ hoặc huyết áp tâm trương >=120mmHg). Lúc này, bệnh nhân luôn tiềm ẩn nguy cơ cao bị tổn thương các cơ quan như tim mạch, mắt, thận, não… Vì vậy, họ cần được sơ cứu ngay lập tức và liên hệ ngay với cơ sở y tế gần nhất. Nếu không được kiểm soát, các cơn tăng huyết áp cấp cứu hoặc khẩn cấp có thể dẫn tới đột quỵ, nhồi máu cơ tim hoặc các vấn đề sức khỏe khác nguy hiểm tới tính mạng.
Thực tế, có rất nhiều bệnh nhân huyết áp tăng đột ngột khi đưa vào viện cấp cứu thì tình trạng đã khá nặng, nhiều cơ quan bị tổn thương nghiêm trọng. Điều nguy hiểm hơn, nếu các cơ quan như não, tim bị tổn thương thì rất khó có thể phục hồi lại hoàn toàn như trước. Tuy nhiên, nếu sơ cứu đúng cách khi gặp tình huống này thì có thể giảm thiểu các biến chứng nguy hiểm, thậm chí cứu sống bệnh nhân.
Điều quan trọng là cần nhận biết sớm cơn tăng huyết áp và có cách xử lý kịp thời. Thông thường, bệnh nhân lên cơn tăng huyết áp sẽ xuất hiện một số dấu hiệu sau đây:
- Đau nhức đầu dữ dội.
- Chóng mặt
- Đau vai gáy và cứng cổ
- Có cảm giác buồn nôn, nôn
- Đột ngột yếu tay chân, nửa người.
- Chảy máu cam.
- Tê mặt, tê tay, tê chân.
- Đột ngột bị đau tức ngực, ngực nặng và cảm thấy khó thở.
- Ngất xỉu
- Đột ngột khó nói, nói không rành mạch.
Khi nhận thấy các dấu hiệu tăng huyết áp trên, chỉ số huyết áp 180/120mmHg bệnh nhân cần được sơ cứu ngay. Tuy nhiên, không phải trường hợp tăng huyết áp nào cũng bộc lộ rõ các triệu chứng. Có nhiều người tăng huyết áp lâu ngày nhưng không nhận biết mình bị bệnh, họ quen với tình trạng của mình. Những bệnh nhân này khi xảy ra cơn tăng huyết áp đột ngột thường bị biến chứng nặng do không xử trí kịp thời. Nguyên nhân xảy ra bởi khi huyết áp tăng cao không xử trí kịp thời. Vì vậy, cần quan tâm tới các dấu hiệu bất thường, xử trí và cấp cứu kịp thời nhằm hạn chế các biến chứng cao huyết áp có thể xảy ra.
Nguyên tắc an toàn khi sơ cứu người cao huyết áp
Khi huyết áp tăng cao ở mức nguy hiểm, việc sơ cứu cho bệnh nhân không chỉ nhanh mà cần chính xác và an toàn. Khi xử trí cơn tăng huyết áp, chúng ta cần lưu ý những vấn đề sau đây:
- Để bệnh nhân nghỉ ngơi ở không gian thoáng đãng, yên tĩnh. Không nên cho bệnh nhân di chuyển vì dễ xảy ra té ngã, ngất xỉu.
- Kê đầu cho bệnh nhân khoảng 30 độ, nới lỏng quần áo để cảm thấy dễ chịu hơn.
- Cần đo lại huyết áp cho bệnh nhân 15 phút mỗi lần, ghi lại để báo cho bác sĩ.
- Khi bị nôn, cần cho người bệnh nằm nghiêng sang một bên, tránh bị hít sạch.
- Không cho bệnh nhân ăn bất cứ đồ ăn hay thức uống gì, người nhà không được xoa bóp, ấn huyệt hay các tác động lên người bệnh.
- Nhanh chóng đưa người bệnh tới cơ sở y tế gần nhất, mang theo tất cả thuốc cũng như giấy tờ có liên quan tới bệnh lý cho họ. Nếu có dấu hiệu đột quỵ, cần đưa bệnh nhân cấp cứu bằng xe chuyên dụng để đảm bảo di chuyển an toàn.
Hướng dẫn cách sơ cứu người bị tăng huyết áp
Các cơn tăng huyết áp khẩn cấp và cấp cứu xảy ra khi chỉ số huyết áp trên 180/120mmHg và chúng thực sự nguy hiểm. Khi nhận thấy huyết áp của bệnh nhân tăng cao và xuất hiện các triệu chứng đi kèm, người thân cần thực hiện các biện pháp sơ cứu ngay lập tức tại nhà. Sơ cứu đúng cách có vai trò quan trọng trong hạn chế các biến chứng ban đầu và góp phần cải thiện tiên lượng bệnh. Tùy thuộc vào tình trạng và mức độ nghiêm trọng của những cơn tăng huyết áp mà bạn có cách xử trí khác nhau. Sau đây là cách sơ cứu với 3 trường hợp tăng huyết áp thường gặp:
Tình huống 1: Người Người bệnh có triệu chứng nhẹ và còn tỉnh táo
Trường hợp này, chỉ số huyết áp tăng nhưng chưa quá cao, bệnh nhân thường có các dấu hiệu dễ nhận biết như: Chóng mặt, có cảm giác buồn nôn, đứng không vững nhưng vẫn còn tỉnh táo và có thể giao tiếp được với mọi người. Cách sơ cứu trong trường hợp này như sau:
- Đỡ bệnh nhân nằm xuống nghỉ ngơi ở nơi thông thoáng, yên tĩnh.
- Tư thế nằm khi bị cơn tăng huyết áp là nằm nghiêng về bên trái, gối đầu cao 30 độ.
- Tiến hành đo huyết áp nhiều lần cho bệnh nhân để đánh giá mức độ nghiêm trọng.
- Nếu sau đó huyết áp không giảm xuống, cần gọi điện để tham khảo ý kiến của bác sĩ.
- Sau khi thực hiện theo các hướng dẫn của bác sĩ hướng dẫn mà huyết áp vẫn tiếp tục tăng cao hoặc tình trạng của bệnh nhân không đỡ hơn, hãy gọi xe cấp cứu và nhanh chóng đưa người bệnh tới cơ sở y tế gần nhất để được điều trị kịp thời.
Tình huống 2: Người bệnh bất tỉnh hoặc không thể giao tiếp
Trong trường hợp này, các dấu hiệu đã trở nên nghiêm trọng hơn như say sẩm mặt mày, đứng không vững và ngất xỉu tại chỗ. Để đảm bảo an toàn cho bệnh nhân, bạn hãy thực hiện:
- Đặt người bệnh nằm nghiêng, kê gối hơi cao ở không gian thông thoáng nhằm tránh tình trạng nôn trào ngược.
- Không được di chuyển nhiều hay tác động mạnh lên cơ thể bệnh nhân. Bởi di chuyển có thể làm huyết áp tăng càng cao, nguy cơ đột quỵ dễ xảy ra.
- Tiến hành kiểm tra tình trạng nhịp tim, nhịp thở. Nếu người bệnh ngưng tim ngưng thở, cần hô hấp nhân tạo cho họ. Cần lưu ý, chỉ nên hô hấp nhân tạo khi bạn thực sự biết cách.
- Khi bệnh nhân bất tỉnh, không được cho họ ăn hoặc uống bất cứ thứ gì
- Sau khi xử trí xong các bước trên, hãy lập tức liên hệ với cơ sở y tế gần nhất để cấp cứu kịp thời cho bệnh nhân.
Tình huống 3: Người bệnh bị đau tức ngực, khó thở, nguy cơ nhồi máu cơ tim
Khi chỉ số huyết áp tăng cao đột ngột, bệnh nhân dễ gặp phải tình trạng suy tim cấp, đau tức ngực, khó thở, có dấu hiệu nhồi máu cơ tim. Nếu thấy xuất hiện các dấu hiệu này, cần thực hiện:
- Để cho bệnh nhân nghỉ ngơi tuyệt đối, không được vận động khi có dấu hiệu đau ngực.
- Không được xoa bóp ngực hoặc tay chân vì có thể khiến bệnh nguy hiểm hơn. Cũng không nên cho người bệnh ăn uống gì. Có thể dùng thuốc trợ tim nếu được bác sĩ chẩn đoán và kê đơn trước đó.
- Gọi ngay xe cấp cứu hoặc liên hệ ngay cơ sở y tế gần nhất để đưa bệnh nhân đi cấp cứu để nhận được sự can thiệp của đội ngũ y tế. Trong quá trình chờ cấp cứu, cần theo dõi sát sao tình trạng và nhịp thở của bệnh nhân.
Không nên làm gì khi sơ cứu người cao huyết áp tại nhà?
Không nên châm kim hay nặn máu ngón tay của bệnh nhân.
Trong quá trình sơ cứu bệnh nhân cao huyết áp, bạn cần tránh làm một số việc sau đây để không nguy hiểm đến tính mạng bệnh nhân:
- Không nên để bệnh nhân hốt hoảng, di chuyển hay nói chuyện nhiều có thể dẫn tới kích thích làm tăng huyết áp.
- Không nên tập trung đông người xung quanh chỗ bệnh nhân khiến không gian trở nên chật hẹp, khó hô hấp hơn.
- Không cho bệnh nhân ăn thực phẩm nhiều muối hoặc đường có thể khiến chỉ số huyết áp tăng cao hơn.
- Khi bệnh nhân có dấu hiệu đột quỵ như cơ thể mệt mỏi, tự dưng thấy không còn sức lực, tê cứng mặt hoặc một nửa mặt, khi cười miệng méo nó thì không nên cho bệnh nhân ăn bất cứ thứ gì, đặc biệt là rượu bia hay các đồ uống có caffein.
- Không cho bệnh nhân uống thuốc khi chưa có chỉ định từ bác sĩ chuyên môn. Nếu không sử dụng đúng loại thuốc, ví dụ như thuốc hạ huyết áp tác động nhanh có thể làm tổn thương các cơ quan trong cơ thể do giảm cung cấp máu tới các cơ quan một cách đột ngột.
- Sau khi đã hoàn thành các bước cấp cứu như đã trình bày ở phần trên, người nhà bệnh nhân cần bình tĩnh đợi xe cấp cứu. Không nên tác động vào người bệnh có thể khiến tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn.
- Tuyệt đối không áp dụng các mẹo chưa có cơ sở khoa học trong việc điều trị như vắt chanh vào miệng, châm kim, nặn máu đầu ngón tay chân khi bệnh nhân có dấu hiệu yếu liệt. Điều này gây đau có thể khiến huyết áp của bệnh nhân tăng cao hơn.
- Thường xuyên kiểm tra huyết áp của người bệnh để đến khi bác sĩ cấp cứu tới bạn có thể cung cấp toàn bộ các thông tin về chỉ số huyết áp cho họ.
Khi đối diện với cơn tăng huyết áp, bạn thường có tâm lý hoang mang không biết nên làm như thế nào. Đặc biệt nếu là người thân trong gia đình, bạn sẽ càng lo lắng hơn bao giờ hết. Nhưng thay vì hoảng loạn, bạn nên bình tĩnh tìm hiểu các phương pháp sơ cứu ngay tại nhà hiệu quả nhằm bảo vệ sức khỏe cũng như tính mạng cho người thân của mình.
☛ Tham khảo thêm tại: Mẹo giảm huyết áp nhanh chóng tại nhà!
Biện pháp phòng ngừa tăng huyết áp cấp cứu
Để phòng ngừa các cơn tăng huyết áp nguy hiểm, bệnh nhân có tiền sử cao huyết áp cần tuân thủ đúng theo phác đồ của bác sĩ chuyên khoa. Sau đây là một số biện pháp giúp bệnh nhân phòng ngừa những cơn tăng huyết áp nguy hiểm:
- Cần tuyệt đối tuân thủ theo phác đồ điều trị của bác sĩ, uống thuốc theo đúng chỉ định và tái khám định kỳ để giữ chỉ số huyết áp luôn giữ ở mức ổn định.
- Hạn chế thói quen hút thuốc lá.
- Xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh, bổ sung nhiều hoa quả và rau xanh, giảm lượng muối trong thực đơn hàng ngày, không uống rượu bia.
- Giảm stress, căng thẳng trong cuộc sống, tránh xúc động quá mức.
- Không gắng sức khi lao động nặng.
- Tập luyện thể dục thể thao phù hợp với bản thân để nâng cao sức khỏe.
- Giảm cân xuống trọng lượng phù hợp nếu bị thừa cân, béo phì.
- Người có nguy cơ bị tăng huyết áp nên thăm khám, kiểm tra định kỳ tại các bệnh viện uy tín để nắm rõ tình trạng của mình và có cách điều trị hợp lý.
☛ Tham khảo thêm tại: Huyết áp cao nên ăn gì, kiêng gì?
Sử dụng giảo cổ lam Tuệ Linh giúp ổn định huyết áp
Khi huyết áp tăng cao đột ngột gây nguy hiểm cho sức khỏe của bệnh nhân. Để phòng ngừa tình trạng này đồng thời giúp ổn định chỉ số huyết áp, bên cạnh việc uống thuốc theo chỉ dẫn của bác sĩ, có chế độ ăn uống sinh hoạt lành mạnh thì bệnh nhân nên kết hợp sử dụng trà giảo cổ lam. Theo kết quả của nhiều nghiên cứu khoa học, sử dụng trà giảo cổ lam thường xuyên giúp kích thích cơ thể sản xuất ra hoạt chất oxit nitric – có tác dụng tốt trong việc kiểm soát và ổn định huyết áp. Bên cạnh đó, dùng giảo cổ lam còn có tác dụng cải thiện mỡ máu cao, hỗ trợ điều trị tiểu đường tuýp 2, tăng cường hệ miễn dịch cho cơ thể…
Tuy nhiên, hiện nay trên thị trường có rất nhiều sản phẩm giảo cổ lam không rõ xuất xứ, nguồn gốc, không đảm bảo hàm lượng hoạt chất gây ảnh hưởng xấu tới sức khỏe. Thấu hiểu được điều đó, công ty TNHH Tuệ Linh cho ra đời 2 sản phẩm từ giảo cổ lam là Trà giảo cổ lam Tuệ Linh và Viên uống giảo cổ lam Tuệ Linh. Các sản phẩm giảo cổ lam Tuệ Linh có thành phần 100% giảo cổ lam 5 lá được trồng tại vùng nguyên liệu sạch theo tiêu chuẩn GACP – WHO kết hợp dây chuyền công nghệ tiên tiến nhất đảm bảo sản phẩm chất lượng tới người tiêu dùng.
Giảo cổ lam Tuệ Linh có tác dụng:
- Giúp hạ mỡ máu, giảm cholesterol toàn phần, ngăn ngừa xơ vữa mạch máu. Làm hạ huyết áp, phòng ngừa các biến chứng về tim mạch. Hỗ trợ điều trị bệnh mỡ máu cao, cao huyết áp.
- Giúp hạ đường huyết và phòng ngừa các biến chứng của bệnh tiểu đường. Hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường type 2.
- Tăng cường lưu thông máu, hỗ trợ điều trị đau đầu, hoa mắt, chóng mặt. Giúp dễ ngủ và ngủ sâu giấc.
- Tăng khả năng làm việc, giảm căng thăng mệt mỏi.
Giảo cổ lam Tuệ Linh hiện được phân phối trên toàn quốc. Để mua trà hay viên uống giảo cổ lam Tuệ Linh quý khách mua trực tiếp tại các hiệu thuốc trên toàn quốc. Tìm điểm bán gần nhà mình nhất, bạn xem chi tiết TẠI ĐÂY